Czym jest popularny koenzym Q10

Koenzym Q10 możemy spotkać nie tylko wśród rozmaitych suplementów diety, ale także jako jeden z bardziej eksponowanych składników kremów przeciwzmarszczkowych i innych kosmetyków pielęgnacyjnych. Czy jego obecność może skutecznie powstrzymywać procesy starzenia i na czym polega jego działanie? Warto się temu przyjrzeć nieco bliżej.

Koenzym Q10 to ubichinon, znany także jako Co Q 10), jest substancją podobną do witamin. Nie zalicza się jednak do nich, ponieważ organizm może go samodzielnie wytwarzać i nie musi być dostarczany z zewnątrz.

Jak działa ubichinon

Co Q10 znajduje się w każdej komórce w organizmie, które wykorzystują go do produkcji energii, niezbędnej do wzrostu i regeneracji wszystkich organów ciała. Działa również jako naturalny przeciwutleniacz, który chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Koenzym Q10 naturalnie występuje w wielu produktach żywieniowych, jednakże w stosunkowo niewielkich ilościach. Najwięcej CO Q10 występuje w mięsie wołowym, podrobach, takich jak wątróbka, cynaderki czy serce, a także w oleju sojowym, sardynkach, makreli oraz orzeszkach ziemnych.

Koenzym Q10 pomaga enzymom w trawieniu pokarmów, jak również w innych procesach występujących w organizmie, a tym samym pomaga chronić mięśnie szkieletowe oraz serce.

Do czego używa się koenzymu Q10

Dotychczas dokonano wielu badań na koenzymie Q10 i dzięki temu sformułowano wiele wniosków na jego temat. Uważa się, że CO Q10 pomaga przy niewydolności serca, a także przy chorobach nowotworowych, dystrofii mięśniowej, a nawet przy przeziębieniu. Co więcej, może on również pobudzać energię oraz przyspieszać regenerację podczas ćwiczeń. Niektórzy ludzie przyjmują go, by zmniejszyć efekty leków na serce oraz inne organy.

Coraz częściej spotkać go można jako jeden ze składników INCI kremów przeciwzmarszczkowych i regeneracyjnych. Według producentów kosmetyków zapewnia on działanie ograniczające powstawanie zmarszczek, a także powodujące wzrost jędrności, elastyczności oraz nawilżenia skóry.

Koenzym Q10 w kosmetyce

Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom oraz regularnemu aplikowaniu na skórę, zawarty w kremach koenzym Q10, wykazuje zdolność do opóźniania procesów starzenia. Pozwala zapobiegać niektórym niekorzystnym zmianom, związanym z awansowanym wiekiem oraz długotrwałej ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Dodatkowym argumentem za jego stosowaniem jest zdolność do głębszej penetracji skóry i wnikania w jej kolejne warstwy. Przy stosowaniu etanolowego roztworu koenzymu Q10 na zwierzętach uzyskano nawet efekt 20%-owy poziom przenikania do naskórka oraz 27%-owy do skóry właściwej.

Ubichinion pozwala skuteczniej powstrzymywać utratę kwasu hialuronowego z naskórka, a także opóźnia widoczne objawy starzenia się skóry. Wraz z wiekiem starsze fibroblasty wytwarzają coraz mniej związku glikozaminoglikanu i mnożą się w znacznie mniejszym zakresie niż młode komórki. Koenzym Q10 pozwala z kolei wpływać na wzrost stężenia glikozaminoglikanu i efektywnie przyśpieszać podziały komórkowe, prowadzące do szybszej odbudowy i regeneracji. Ubichinion pozwala także lepiej chronić też przed rozpadem kolagenu, wywołanym szkodliwym działaniem promieniowania UVA.

Warto zauważyć, że wraz z wiekiem wyraźnie spada ilość koeznymu Q10 w skórze, co ostatnie prowadzi do spowolnienia procesu samodzielnej regeneracji komórek, a tym samym pojawiają się coraz bardziej widoczne efekty starzenia. Podawany miejscowo ubichinion efektywnie wnika w warstwę rogową naskórka, pozwalając jej na lepszą ochronę. W kosmetykach pielęgnacyjnych najczęściej występuje on w stężeniu nie przekraczającym 1%.

Koenzym Q10 w ochronie zdrowia

Oprócz zastosowań kosmetycznych, ubichinion stosowany jest także w wielu suplementach diety i preparatach zdrowotnych. Ma on wspomagać ochronę narządów wewnętrznych przed szkodliwym działaniem toksyn, a także zwiększać ogólną wydolność organizmu. Przyjrzymy się temu nieco bliżej.

Niewydolność serca

W przypadku niewydolności serca, zanim pacjent zacznie przyjmować inne suplementy czy leki, koniecznie musi skonsultować to ze swoim lekarzem. Nie ma w stu procentach potwierdzonej informacji jakoby witaminy i suplementy pomagały w leczeniu niewydolności serca. Można za to je wykorzystać jako wsparcie leczenia tego organu, a nie jako podstawowy środek leczniczy.

Czasami można jednak usłyszeć o wykorzystaniu koenzymu Q10 przy leczeniu niewydolności serca. Dotychczasowe badanie nie potwierdziły jego zdecydowanego wpływu na złagodzenie objawów tej poważnej dolegliwości. Niektóre badania wykazały jednak, iż CO Q10 może pomagać szybciej wrócić do zdrowia i zwiększać ogólną wydolność organizmu.

Choroba nowotworowa

W 1961 roku lekarze zauważyli, że u pacjentów z chorobami nowotworowymi występuje niewielka ilość koenzymu Q10 we krwi. U pacjentów, którzy cierpieli na szpiczaka, chłoniaka, czy też nowotwór piersi, płuc, gruczołu krokowego, trzustki, okrężnicy, jak również nerek, głowy czy szyi stwierdzono niski poziom krzepnięcia krwi. Niektóre badania sugerują nawet, że koenzym Q10 może pomagać układowi odpornościowemu, co jest użyteczne jako dodatkowe wsparcie leczenia chorób nowotworowych. Wskazano równie na inne ustalenia w tym zakresie:

• Koenzym Q10 może pomagać uchronić serce przed szkodliwym działaniem ubocznym leku przeciwnowotworowego, czyli doksorubicyny.
• Przeprowadzono trzy badania, w których zastosowano koenzym Q10 oraz tradycyjne leczenie przeciwnowotworowe. W każdym z tych badań brało udział po 41 kobiet z nowotworem piersi. We wszystkich testach u pacjentek zaobserwowano poprawę.

Pozostałe twierdzenia

Przeprowadzone do tej pory badania nie potwierdzają jednoznacznego wpływu koenzymu Q10 na poprawę zdrowia, przy takich chorobach jak przeziębienie, dystrofia mięśniowa, czy zmęczenie nadmiernym wysiłkiem fizycznym. Niezbędne są dalsze obserwacje w tym zakresie.

Czy koenzym Q10 jest bezpieczny

• U niektórych osób dawka 100 mg na dobę koenzymu Q10 powodowała delikatną bezsenność. Natomiast u osób, które przez dłuższy czas przyjmowało dawkę 300 mg koenzymu Q10 na dobę, zaobserwowano podwyższony poziom enzymów wątrobowych, jednakże toksyczność tego związku przez nikogo nie została zgłoszona.

• Inne i rzadkie działania niepożądane, to między innymi wysypka, nudności, bóle brzucha w górnych partiach, a także zawroty głowy, wrażliwość na światło, czy też drażliwość, ból głowy, zgaga oraz zmęczenie.

• Leki na wysoki poziom cholesterolu – statyny, oraz leki obniżające poziom cukru we krwi przyczyniają się do obniżenia poziomu koenzymu Q10, a także zmniejszają skuteczność suplementów zawierających CO Q10. Natomiast koenzym Q10 może zmniejszyć reakcję organizmu na takie lekarstwa jak warfaryna. Efekt ten może powodować zmniejszenie zapotrzebowania na insulinę u osób z cukrzycą.

• Amerykańska agencja do spraw żywności i leków nie reguluje rynku suplementów diety w taki sam sposób jak lekarstw. Suplementy można praktycznie sprzedawać bez ograniczeń i często nie ma badań potwierdzających ich skuteczność oraz bezpieczeństwo. Podobnie wygląda sytuacja na całym świecie.

• Zawsze należy poinformować lekarza o tym, że chce się zacząć stosować suplementy diety lub też, że chce się połączyć leczenie suplementami z konwencjonalnym leczeniem. Nie można zrezygnować z konwencjonalnego leczenia na rzecz leczenia tylko i wyłącznie suplementami diety. Jest to szczególnie ważne dla kobiet w ciąży oraz matek karmiących piersią, a także dzieci, ludzi starszych i przewlekle chorych.

W czasie korzystania z suplementów należy pamiętać o następujących rzeczach:

• Suplementy diety, podobnie jak konwencjonalne lekarstwa, mogą powodować skutki niepożądane, wywoływać reakcje alergiczne lub też oddziaływać z innymi lekarstwami na receptę, a nawet z innymi suplementami. Efekty uboczne oraz interakcja z lekami i innymi suplementami może pogorszyć ogólny stan zdrowia. Dlatego właśnie zawsze należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich przyjmowanych lekach i suplementach.

• Sposób produkcji suplementów nie może być znormalizowany. Dlatego właśnie to, jakie mają działania i skutki uboczne zależeć od producenta, a nawet w zależności od partii suplementów tej samej marki. Formuła produkcji suplementów, które są dostępne w sklepie lub w aptece, może być stała, jednak surowiec pochodzić z innych dostaw, co może wpływać na efektywność działania.

• Poza witaminami i minerałami, długoterminowe efekty większości suplementów diety nie są jeszcze w większości dokładnie znane.

Podsumowanie