Alopecia areata jest to rodzaj wypadania włosów, który odbywa się na określonych obszarach skóry głowy lub innej części ciała. Jest to problem autoimmunologiczny, znany również jako łysienie plackowate. Na całym świecie około 2% ludzi doświadcza tego schorzenia, kiedy przekroczą pewien wiek. Najprawdopodobniej to schorzenie w równym stopniu dotyka kobiety jak i mężczyzn. Dobrą wiadomością jest fakt, że w 8 na 10 przypadkach włosy po mniej więcej roku same powracają.
Ogniska łysienia plackowatego najczęściej cechują się dość regularnym kształtem utraty włosów. Zazwyczaj również skóra w tych miejscach nie nosi znamion chorobowych. Zwykle objawy tego problemu autoimmunologicznego pojawiają się niespodziewanie, a czasami mogą objąć cały obszar głowy – łysienie plackowate całkowite. Wyróżnia się różne postaci choroby, w zależności od miejsca wystąpienia jej ognisk oraz powierzchni zajętego obszaru.
Czym jest łysienie plackowate?
Łysienie plackowate alopecia areata oznacza lokalne wypadanie włosów, czyli wypadanie włosów na pewnych obszarach głowy. Najczęściej plamy pozbawione włosów są niewielkie i miękkie, oraz przybierają kształt okrągły lub owalny. Problem ten bardzo często występuje na skórze głowy, ale tak naprawdę może pojawić się wszędzie tam, gdzie na ciele rosną włosy.
W czasie dotykania miejsc dotkniętych łysieniem plackowatym może pojawiać się mrowienie lub ból. W niektórych rejonach ciała włosy mogą rosnąć na stałe lub tymczasowo. Jeśli włosy wypadają ze skóry głowy, to najczęściej robią to w krótkim czasie i niesymetrycznie. Pacjenci, których dotknęło łysienie plackowate, mają cieńsze włosy bliżej ich podstawy.
Co powoduje łysienie plackowate?
Łysienie plackowate nie jest chorobą zakaźną, gdyż jest to schorzenie autoimmunologiczne. System immunologiczny atakuje mieszki włosów, a to dlatego, że myli je z patogenami, takimi jak bakterie.
Większość osób cierpiących na łysienie plackowate jest zdrowych i nie ma problemów ze skórą, a schorzenie to może przytrafić się w każdym wieku. Nie mniej jednak, najczęściej występuje w późnym okresie u nastolatków, dzieci lub starszych osób dorosłych.
Związek z genami może oznaczać, że ta choroba będzie częściej występowała w jednej rodzinie. Około 20% pacjentów z łysieniem plackowatym ma w rodzinie kogoś, kto również cierpiał na tę chorobę.
Jeśli bliski krewny miał zdiagnozowane łysienie plackowate przed trzydziestym rokiem życie, może ono wystąpić również u członków rodziny. Jest duże prawdopodobieństwo, że jeśli rodzice to mają, to dzieci także mogą borykać się z tym schorzeniem.
Wśród osób ciepiących na łysienie plackowate częściej pojawiają się problemy z chorą tarczycą, wypryskami atopowymi, a także alergią oraz astmą.
Objawy łysienia plackowatego
U osób, które cierpią na łysienie plackowate, w ciągu kilku tygodniu pojawiają się gładkie i okrągłe, pozbawione włosów miejsca. Najczęściej plamy te pojawiają się na skórze głowy. Chociaż tak naprawdę mogą pojawić się wszędzie, na całym ciele.
Wczesne objawy łysienia plackowatego obejmują pojawienie się niewielkich plamek lub pęcherzyków. Mają one kształt owalny i są czerwone. Najczęściej mają około 2-3 cm średnicy, choć mogą być również i większe.
Choroba może zacząć się od jednego miejsca lub kilku. Najczęściej postępuje w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.
Ponieważ uszkodzenia wpływają na mieszki włosów, to często powoduje wypadanie włosów. Nieprawidłowości mogą również pojawić się na płytce paznokci.
W niektórych przypadkach występuje odrastanie włosów. Co jednak nie oznacza, że te objawy nie mogą się powtórzyć. Czasami nawet po innych objawach włosy nie wypadają.
Utrata włosów jest trudnym do usunięcia problemem. Dlatego też u niektórych pacjentów doprowadza ona do lęków i depresji.
Leczenie łysienia plackowatego
Wczesne leczenie łysienia plackowatego może przyczynić się do odwrócenia choroby. Około 80% pacjentów z łysieniem plackowatym stwierdza, że nieleczona choroba ustępuje po mniej więcej roku.
Jeśli włosy same się nie regenerują, to można zastosować na nie niektóre zabiegi.
Zastrzyki sterydowe mogą pomóc rozwiązać problem z niewielkimi łysymi plamami. Roztwór sterydowy jest kilkukrotnie wstrzykiwany w skórę głowy, a steroid powstrzymuje system immunologiczny przed atakiem mieszków włosowych.
Po około 4 tygodniach leczenia mogą pojawiać się odrastające włosy. Pacjenci mogą powtarzać takie leczenie co kilka miesięcy. Wzrost włosów może być czasowy lub stały.
Czasami stosuje się miejscowe steroidy w postaci kremów i maści, a także tabletki steroidowe. Lekarze bardzo często zapisują je na leczenie łysienia plackowatego. Jednakże ich długoterminowe stosowanie nie jest do końca przebadane, a efekty jednoznacznie określone i sprawdzone.
Włosy mogą rosnąć, ale również mogą pojawić się skutki uboczne. Zaliczyć do nich można między innymi cukrzycę, wrzody żołądka, swędzenie, a czasami nawet wzrost włosów w innych miejscach. Im dłuższe leczenie, tym większe prawdopodobieństwo występowania skutków ubocznych.
Immunoterapia jest najbardziej skuteczną metodą leczenia utraty włosów. Pacjenci stosują bezzapachowy dipitalpron (DPCP) na skórę głowy. Wraz z upływem czasu dawka jest zwiększana. Wśród pacjentów, którzy stosowali ten rodzaj terapii, zauważono, że po około 3 miesiącach włosy zaczynają odrastać.
Działania niepożądane mogą obejmować reakcję alergiczną, łagodne zapalenie skóry, jak również wypryski. Zmniejszenie wzrostu dawki leku może pomóc w tej sytuacji. Rzadko u pacjentów rozwija się bielactwo czy płaty pigmentacji. Włosy mogą dalej wypadać po zaprzestawaniu leczenia.
Krem Dithranol jest mniej skuteczny niż immunoterapia. Co więcej, przy jego stosowaniu jest większe ryzyko wystąpienia reakcji niepożądanych związanych ze skórą czy świądem. Może również zabarwiać skórę głowy oraz włosy.
Leczenie światłem ultrafioletowym – Dwie lub trzy delikatne sesje w tygodniu, które najczęściej odbywają się w szpitalu. Taka terapia może przynieść efekty po około 12 miesiącach. Jednakże odsetek pozytywnych odpowiedzi jest ograniczony.
Prawdopodobnie jednak nie ma obecnie skutecznego, bezpiecznego, wiarygodnego i długotrwałego leczenia łysienia plackowatego.
Wskazówki względem radzenia sobie z wypadającymi włosami
Ludzie, którzy czują się zażenowani wypadającymi włosami, mogą spróbować wykonać następujące czynności:
- wybrać fryzurę, która zakryje łyse miejsca,
- nosić perukę, tupecik, kapelusz, apaszkę i tym podobne,
- ogolić głowę na łyso,
- wypełnianie łysych miejsc makijażem lub tatuażem, znanym jako mikropigmentacja.
Alternatywne terapie takie jak aromaterapia, akupunktura czy masaż nie zostały jeszcze dokładnie przebadane, a więc ich skuteczność nie jest sprawdzona.
Łysienie plackowate może być trudne dla osób, które na to cierpią. Najczęściej jednak jest to problem czasowy i da się go skutecznie wyleczyć.
Każdy, kto obawia się niestandardowego wypadania włosów, powinien skonsultować się z lekarzem, który doradzi jak temu zapobiec.
Źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5573125/
